QUYỂN THỨ BA

Đời Diêu Tần ngài Tam-Tạng Pháp-Sư Cưu-Ma-La-Thập vâng chiếu dịch

Tỳ Kheo Thích Trí Tịnh Việt Dịch

KINH DIỆU PHÁP LIÊN HOA

PHẨM "HÓA THÀNH DỤ" (1) THỨ BẢY

          1. Đức Phật Bảo các thầy Tỳ-kheo: "Thuở quá khứ vô-lượng vô biên bất khả tư nghị a-tăng-kỳ kiếp đã qua, lúc bấy giờ có đức Phật hiệu Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai, Ứng-Cúng, Chánh-Biến-Tri, Minh-Hạnh-Túc, Thiện-Thệ, Thế-Gian-Giải, Vô-Thượng-Sỹ, Điều-Ngự Trượng-Phu, Thiên-Nhơn-Sư, Phật Thế-Tôn.

          Nước đó tên Hảo-Thành, kiếp tên Đại-Tướng. Các Tỳ-kheo! Từ khi đức Phật đó diệt độ nhẫn đến nay rất là lâu xa, thí như địa chủng trong cõi tam thiên đại-thiên, giả sử có người đem mài làm mực rồi đi khỏi một nghìn cõi nước ở phương đông bèn chấm một điểm chừng bằng bụi nhỏ, lại qua một nghìn cõi nước nữa cũng chấm một điểm, cứ như thế lần lựa chấm hết mực mài bằng địa chủng ở trên. Ý các ông nghĩ sao? Các cõi nước đó hoặc thầy toán hoặc đệ tử của thầy toán có thể biết đặng ngằn mé số đó chăng?".

          - Thưa Thế-Tôn! Không thể biết!

          - Các Tỳ-kheo! Những cõi nước của người đó di qua hoặc có chấm mực hoặc không chấm mực đều nghiền nát cả ra làm bụi, một hột bụi là một kiếp, từ đức Phật đó diệt độ đến nay lại lâu hơn số đó vô-lượng vô biên trăm nghìn muôn ức a-tăng-kỳ kiếp. Ta dùng sức tri-kiến của Như-Lai xem thuở lâu xa đó dường như ngày nay.

          Bấy giờ đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

                        2. Ta nhớ đời quá khứ

Vô lượng vô biên kiếp

Có Phật Lưỡng-Túc-Tôn

Hiệu Đại-Thông Trí-Thắng.

Như người dùng sức mài

Cõi tam thiên đại-thiên

Hết tất cả địa chủng

Thảy đều làm thành mực

Quá hơn nghìn cõi nước

Bèn chấm mỗi điểm trần

Như thế lần lựa chấm

Hết các mực trần nầy.

Bao nhiêu cõi nước đó

Điểm cùng chẳng điểm thảy

Lại đều nghiền làm bụi

Một bụi làm một kiếp

Kiếp số lâu xa kia

Lại nhiều hơn số bụi

Phật đó diệt đến nay

Vô-lượng kiếp như thế

Trí vô ngại của Phật

Biết Phật đó diệt độ

Và Thanh-văn Bồ-tát

Như hiện nay thấy diệt.

Các Tỳ-kheo nên biết

Trí Phật tịnh vi diệu

Vô-lậu và vô-ngại

Suốt thấu vô lượng kiếp.

          3. Đức Phật bảo các Tỳ-kheo: "Đức Đại-Thông Trí-Thắng Phật thọ năm trăm bốn mươi vạn ức na-do-tha kiếp, đức Phật đó khi trước lúc ngồi đạo tràng phá quân ma rồi, sắp đặng đạo Vô-Thượng Chánh-Đẳng Chánh-Giác mà Phật pháp chẳng hiện ra trước, như thế một tiểu kiếp cho đến mười tiểu kiếp, ngồi xếp bằng thân và tâm đều không động mà các Phật pháp còn chẳng hiện ra trước.

          Thuở đó, các vị trời Đao-Lợi ở dưới cội cây Bồ-đề đã trước vì đức Phật đó mà trải tòa sư-tử cao một do-tuần (2), Phật ngồi nơi tòa nầy sẽ đặng đạo Vô-Thượng Chánh-Đẳng Chánh-Giác. Khi Phật vừa ngồi trên tòa đó các trời Phạm-Thiên-Vương rưới những hoa trời khắp bốn mươi do-tuần, gió thơm lâu lâu thổi đến, thổi dẹp hoa héo rồi rưới hoa mới mãi mãi như thế không ngớt mãn mười tiểu kiếp để cúng dường đức Phật, nhẫn đến khi Phật diệt độ thường rưới hoa nầy. Các trời Tứ-Thiên-Vương vì cúng dường Phật nên thường đánh trống trời. Ngoài ra các vị trời khác trỗi kỹ nhạc trời mãn mười tiểu kiếp đến khi Phật diệt độ cũng lại như thế.

          Các Tỳ-kheo! đức Đại-Thông Trí-Thắng Phật quá mười tiểu kiếp các Phật pháp hiện ra trước thành đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác.

          Lúc Phật chưa xuất gia có 16 người con trai, Người con cả tên Trí-Tích. Các người con đó đều có các món đồ chơi tốt đẹp báu lạ, nghe cha chứng đặng quả Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác đều bỏ đồ báu của mình đi đến chổ Phật. Các người mẹ khóc lóc theo đưa.

           Ông nội là vua Chuyển-Luân Thánh-Vương, cùng một trăm vị đại thần và trăm nghìn muôn ức nhân dân khác đều vây quanh nhau đi theo đến đạo tràng, mọi người đều đến gần gũi đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai để cúng dường cung kính tôn trọng ngợi khen. Khi đã đến nơi tất cả đem đầu mặt mình lạy chân Phật, đi vòng quanh đức Phật xong, đều chắp tay một lòng chiêm ngưỡng dung nhan của Phật, rồi nói kệ khen Phật:

                        4. Thế-Tôn oai đức lớn

Vì muốn độ chúng sanh

Trong vô lượng ức năm

Bèn mới đặng thành Phật

Các nguyện đã đầy đủ

Hay thay lành vô thượng.

Thế-Tôn rất ít có

Một phen ngồi mười kiếp

Thân thể và tay chân

Yên tịnh không hề động

Tâm Phật thường lặng-lẽ

Chưa từng có tán loạn

Trọn rốt ráo vắng bặt

An trụ pháp vô-lậu.

Ngày nay thấy Thế-Tôn

An ổn thành Phật đạo

Chúng ta được lợi lành

Mừng rỡ rất vui đẹp.

Chúng sanh thường đau khổ

Đuôi mù không Đạo sư

Chẳng biết đạo dứt khổ

Chẳng biết cầu giải thoát

Lâu ngày thêm nẻo ác

Giảm tổn các chúng trời

Từ tối vào nơi tối

Trọn chẳng nghe danh Phật.

Nay Phật đặng vô thượng

Đạo an ổn vô-lậu

Chúng ta và trời người

Vì đặng lợi lớn tột

Cho nên đều cúi đầu

Quy mạng (3) đấng Vô-thượng.

          5. Bấy giờ mười sau vị vương tử nói kệ khen đức Phật rồi liền khuyến thỉnh đức Thế-Tôn chuyển pháp-luân, đều thưa rằng: "Đức Thế-Tôn nói pháp được an ổn, thương xót làm lợi ích cho các trời và nhân dân". Lại nói kệ rằng:

Đức Phật không ai bằng

Trăm phước tự trang nghiêm

Đặng trí-huệ vô thượng

Nguyện vì đời nói pháp

Độ thoát cho chúng con

Và các loài chúng sanh

Xin phân biệt chỉ bày

Cho đặng trí-huệ Phật

Nếu chúng con thành Phật

Chúng sanh cũng được thế

Thế-Tôn biết chúng sanh

Thâm tâm nghĩ tưởng gì

Cũng biết đạo chúng làm

Lại biết sức trí-huệ

Muốn ưa và tu phước

Nghiệp gây tạo đời trước

Thế-Tôn biết cả rồi

Nên chuyển pháp vô thượng

          6. Phật bảo các Tỳ-kheo: Lức đức Đại-Thông Trí-Thắng Phật đặng quả Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác, trong mười phương, mỗi phương đều năm trăm muôn ức các cõi nước Phật sáu điệu vang động. Trong các cõi nước đó chỗ tối tăm ánh sáng của nhựt nguyệt không soi tới đặng mà đều sáng rỡ, trong đó chúng sanh đều đặng thấy nhau, đồng nói rằng: "Trong đây tại sao bỗng sanh ra chúng sanh?"

          Lại trong các cõi đó cung điện của chư Thiên cho đến Phạm cung sáu điệu vang động, hào quang lớn soi cùng khắp đầy cõi nước, sáng hơn ánh sáng của trời. 

          7. Bấy giờ, phương Đông, năm trăm muôn ức các cõi nước, cung điện của trời Phạm Thiên (4) ánh sáng chói gấp bội hơn ánh sáng thường ngày, các Phạm Thiên Vương đều tự nghĩ rằng: "Hôm nay cung điện sáng suốt từ xưa chưa từng có, vì nhơn duyên gì mà hiện điềm tốt này?" Lúc đó các Phạm Thiên Vương liền đi đến nhau để chung bàn việc đó. Trong chúng có một vị Phạm-Thiên-Vương lớn tên Cứu-Nhứt-Thiết vì các Phạm chúng mà nói kệ rằng:

Các cung điện chúng ta

Sáng suốt xưa chưa có

Đây là nhơn duyên gì

Phải nên chung nhau tìm

Là Trời đại đức sanh

Hay là Phật ra đời

Mà ánh sáng lớn nầy

Khắp soi cả mười phương.

          Bấy giờ, năm trăm muôn ức cõi nước, các vị Phạm-Thiên-Vương cùng chung với cung điện (5) mỗi vị đều lấy đãy đựng các thứ hoa trời, đồng đi đến phương Tây suy tìm tướng sáng đó. Thấy đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai ngồi tòa sư-tử ở nơi đạo tràng dưới cội Bồ đề, hàng chư Thiên, Long-Vương, Càn-thát-bà, Khẩn-na-la, Ma-hầu la-dà, Nhơn và Phi nhơn v.v... cung kính vây quanh đức Phật, và thấy mười sáu vị vương tử thỉnh Phật chuyển pháp-luân; tức thời các vị Phạm-Thiên-Vương đầu mặt lạy chân Phật đi quanh trăm ngàn vòng, liền lấy hoa trời mà rải trên đức Phật.

          Hoa của mấy ông rải nhóm như núi Diệu-Cao, cùng để cúng dường cây Bồ đề của Phật, cây Bồ đề đó cao mười do tuần. Cúng dường hoa xong, mỗi vị đem cung điện dưng lên đức Phật mà thưa rằng: Xin đức Phật đoái thương lợi ích cho chúng con, cung điện dưng cúng đây xin nạp ở".

          Lúc đó, các vị Phạm-Thiên-Vương liền ở trước Phật một lòng đồng tiếng dùng kệ khen rằng:

Thế-Tôn rất ít có

Khó thể gặp gỡ đặng

Đủ vô lượng công đức

Hay cứu hộ tất cả

Thầy lớn của trời người

Thương xót ở trong đời

Mười phương các chúng sanh

Khắp đều nhờ lợi ích.

Chúng con từng theo đến

Năm trăm muôn ức nước

Bỏ vui thiền định sâu

Vì để cúng dường Phật

Chúng con phước đời trước

Cung điện rất tốt đẹp

Nay đem dưng Thế-Tôn

Cúi xin thương nạp thọ.

          Bấy giờ, các vị Phạm Thiên Vương nói kệ khen đức Phật rồi đều thưa rằng: "Cúi xin Thế-Tôn chuyển pháp-luân độ thoát chúng sanh mở đường Niết-bàn".

          Khi ấy, các vị Phạm-Thiên-Vương một lòng đồng tiếng mà nói kệ rằng:

Thế Hùng Lưỡng-túc-tôn

Cúi xin diễn nói pháp

Dùng sức từ-bi lớn

Độ chúng sanh khổ não.

          Lúc đó đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai lắng yên (6) nhận lời đó.

          8. Lại nữa các Tỳ-kheo! Phương Đông Nam năm trăm muôn ức cõi nước các vị Phạm-Thiên-Vương đều tự thấy cung điện mình ánh sáng chói lòa từ xưa chưa từng có, vui mừng hớn hở sanh lòng hy hữu, liền cùng đến nhau chung bàn việc đó. Lúc ấy trong chúng có một vị Phạm-Thiên-Vương tên là Đại-Bi, vì các Phạm chúng mà nói kệ rằng:

Việc đó nhơn duyên gì

Mà hiện tướng như thế

Các cung điện chúng ta

Sáng suốt xưa chưa có

Là Trời đại đức sanh

Hay là Phật ra đời?

Chưa từng thấy tướng nầy

Nên chung một lòng cầu

Quá nghìn muôn ức cõi

Theo luồng sáng tìm đó

Phần nhiều Phật ra đời

Độ thoát khổ chúng sanh.

          Bấy giờ, năm trăm muôn ức các vị Phạm-Thiên-Vương cùng chung với cung điện, lấy đãy đựng các thứ hoa trời, đồng đến phương Tây Bắc suy tìm tướng đó. Thấy đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai ngồi tòa sư-tử nơi đạo tràng dưới cội Bồ-đề, các hàng chư Thiên, Long vương, Càn-thát-bà, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-dà, Nhơn cùng Phi nhơn v.v... cung kính vây quanh, và thấy mười sáu vị vương tử thỉnh Phật chuyển pháp-luân.

          Khi ấy các vị Phạm-Thiên-Vương đầu mặt lạy chân Phật, đi quanh trăm nghìn vòng, liền lấy hoa trời mà rải trên Phật. Hoa rải đó nhóm như núi Diệu-Cao, cùng để cúng dường cây Bồ-đề của Phật. Cúng dường hoa xong, đều đem cung điện dưng lên đức Phật mà thưa rằng: "Xin Phật thương xót lợi ích cho chúng con, những cung điện dưng đây cúi xin nhận ở".

          Lúc đó, các vị Phạm Thiên Vương liền ở trước Phật một lòng đồng tiếng nói kệ khen rằng:

Thánh chúa vua trong đời

Tiếng Ca-Lăng Tần-Già

Thương xót hàng chúng sanh

Chúng con nay kính lễ.

Thế-Tôn rất ít có

Lâu xa một lần hiện

Một trăm tám mươi kiếp

Luống qua không có Phật

Ba đường dữ dẫy đầy

Các chúng trời giảm ít.

Nay Phật hiện ra đời

Làm mắt cho chúng sanh

Chổ quy thú của đời

Cứu hộ cho tất cả

Là cha của chúng sanh

Thương xót làm lợi ích

Nhờ phước lành đời trước

Nay đặng gặp Thế-Tôn.

          Khi đó, các vị Phạm-Thiên-Vương nói kệ khen Phật xong đều thưa rằng: "Cúi xin đức Thế-Tôn thương xót tất cả chuyển pháp-luân cho, để độ thoát chúng sanh".

          Lúc ấy các vị Phạm-Thiên-Vương một lòng đồng tiếng mà nói kệ khen rằng:

Đại thánh chuyển pháp-luân

Chỉ bày các pháp tướng

Độ chúng sanh đau khổ

Khiến đặng rất vui mừng

Chúng sanh nghe pháp nầy

Đặng đạo hoặc sanh thiên

Các đường dữ giảm ít

Bực nhẫn thiện thêm nhiều.

          Khi đó, đức Đại-Thông Trí-Thắng Phật lặng yên nhận lời. 

          9. Lại nữa các Tỳ-kheo! Năm trăm muôn ức cõi nước ở phương Nam các vị Đại-Phạm-Vương đều tự thấy cung điện mình ánh sáng chói lòa từ xưa chưa có, vui mừng hớn hở sanh lòng hy hữu liền đến cùng nhau chung bàn việc đó. Vì nhơn duyên gì cung điện của chúng ta có ánh sáng chói này?

          Trong chúng đó có một vị Phạm-Thiên-Vương lớn tên là Diệu-Pháp, vì hàng Phạm chúng mà nói kệ rằng:

Các cung điện chúng ta

Quang minh rất oai diệu

Đây không phải không nhơn

Tướng nầy phải tìm đó

Quá hơn trăm nghìn kiếp

Chưa tùng thấy tướng nầy

Là Trời đại đức sanh

Hay đức Phật ra đời?

          Bấy giờ, năm trăm muôn ức Phạm-Thiên-Vương cùng cung điện chung, mỗi vị dùng đãy đựng các thứ hoa trời đồng đến phương Bắc suy tìm tướng đó. Thấy đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai ngồi tòa sư-tử nơi đạo tràng dưới cội cây Bồ-đề, hàng chư Thiên, Long vương, Càn-thát-bà, Khẩn-na-la, Ma-Hầu-La-dà, Nhơn và Phi nhơn v.v... cung kính vây quanh, cùng thấy mười sáu vị vương tử thỉnh Phật chuyển pháp-luân.

          Khi đó, các vị Phạm-Thiên-Vương đầu mặt lễ Phật đi quanh trăm nghìn vòng, liền lấy hoa trời mà rải trên đức Phật. Hoa rải đó nhóm như núi Diệu-Cao và để cúng dường cây Bồ-đề của Phật. Cúng dường hoa xong, mỗi vị đều đem cung điện dâng lên đức Phật mà thưa rằng" "Xin đức Phật đoái thương lợi ích chúng con, cung điện của chúng con dưng đây cúi xin nạp xử". Bấy giờ, các vị Đại Phạm-Thiên-Vương liền ở trước Phật một lòng đồng tiếng nói kệ khen rằng:

Thế-Tôn rất khó thấy

Bực phá các phiền não

Hơn trăm ba mươi kiếp

Nay mới thấy một lần

Hàng chúng sanh đói khát

Nhờ mưa pháp đầy đủ

Xưa chổ chưa từng thấy

Đấng vô-lượng trí-huệ

Như hoa Ưu-Đàm-bát

Ngày nay mới gặp gỡ

Cung điện của chúng con

Nhờ hào quang được đẹp

Thế-Tôn đại từ mẫn

Cúi xin thương nhận ở.

          Khi đó, các vị Phạm-Thiên-Vương nói kệ khen đức Phật rồi đều bạch rằng: "Cúi mong đức Thế-Tôn chuyển pháp-luân làm cho tất cả thế gian các hàng Trời, Ma, Phạm, Sa-môn, Bà-la-môn đều được an ổn mà được độ thoát". Lúc ấy các vị Phạm-Thiên-Vương một lòng đồng tiếng nói kệ rằng:

Cúi mong Thiên-Nhơn-Tôn

Chuyển pháp-luân vô thượng

Đánh vang pháp cổ lớn

Mà thổi pháp loa lớn

Khắp rưới pháp vũ lớn

Độ vô-lượng chúng sanh

Chúng con đều quy thỉnh

Nên nói tiếng sâu xa.

Khi đó, đức Đại-Thông Trí-Thắng lặng yên nhận lời đó. 

          10. Phương Tây nam nhẫn đến phương dưới cũng lại như thế.

          Bấy giờ, năm trăm muôn ức cõi nước ở Thượng phương, Các vị Đại Phạm-Thiên-Vương thảy đều tự thấy cung điện của mình ở ánh sáng chói rực từ xưa chưa từng có, vui mừng hớn hở sanh lòng hy hữu, liền đi đến nhau để chung bàn việc đó. Vì nhơn duyên gì cung điện của chúng ta có ánh sáng này? Lúc đó trong chúng có một vị Đại Phạm-Thiên-Vương tên là Thi-Khí vì hàng Phạm chúng mà nói kệ rằng:

Nay vì nhơn duyên gì

Cung điện của chúng ta

Ánh sáng oai đức chói

Đẹp đẽ chưa từng có?

Tướng tốt như thế đó

Xưa chưa từng nghe thấy

Là Trời đại đức sanh

Hay là Phật ra đời?

          Bấy giờ, năm trăm muôn ức các vị Phạm-Thiên-Vương cùng cung điện chung, mỗi vị đều dùng đãy đựng các thứ hoa trời đồng đến phương dưới suy tìm tướng sáng đó. Thấy đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai ngồi tòa sư-tử nơi đạo tràng dưới cội Bồ-đề, hàng chư Thiên, Long vương, Càn-thát-bà, Khẩn-na-la, Ma-hầu la-dà, Nhơn và Phi nhơn v.v... cung kính vây quanh và thấy mười sáu vị vương tử thỉnh đức Phật chuyển pháp-luân.

          Lúc đó các vị Phạm-Thiên-Vương đầu mặt lạy Phật đi quanh trăm nghìn vòng, liền lấy hoa trời rải trên đức Phật. Hoa rải nhóm như núi Diêu-Cao và để cúng dường cây Bồ-đề của Phật. Cúng dường hoa xong, đều đem cung điện dưng lên đức Phật mà bạch rằng: "Xin đoái thương lợi ích chúng con. Cung điện dưng đây cúi mong Phật nạp ở".

          Lúc đó các vị Phạm-Thiên-Vương liền ở trước Phật một lòng đồng tiếng dùng kệ khen rằng:

Hay thay! Thấy các Phật

Đấng Thánh-Tôn cứu thế

Hay ở ngục tam giới

Cứu khỏi các chúng sanh

Thiên-Nhơn-Tôn trí khắp

Thương xót loài quần manh

Hay khai môn cam-lộ

Rộng độ cho tất cả.

Lúc xưa vô-lượng kiếp

Luống qua không có Phật

Khi Phật chưa ra đời

Mười phương thường mờ tối

Ba đường dữ thêm đông

A-tu-la cũng thạnh

Các chúng Trời càng bớt

Chết nhiều đọa ác đạo

Chẳng theo Phật nghe pháp

Thường làm việc chẳng lành

Sắc, lực, cùng tri-huệ

Các việc đều giảm ít

Vì tội nghiệp nhơn duyên

Mất vui cùng tưởng vui

Trụ trong pháp tà kiến

Chẳng biết nghi tắc lành

Chẳng nhờ Phật hóa độ

Thường đọa trong ác đạo.

Phật là mắt của đời

Lâu xa mới hiện ra

Vì thương các chúng sanh

Nên hiện ở trong đời

Siêu việt thành chánh-giác

Chúng con rất mừng vui

Và tất cả chúng khác

Mừng khen chưa từng có.

Cung điện của chúng con

Nhờ hào quang nên đẹp

Nay đem dưng Thế-Tôn

Cúi mong thương nhận ở

Nguyện đem công đức nầy

Khắp đến cho tất cả

Chúng con cùng chúng sanh

Đều đồng thành Phật đạo.

          Khi đó, năm trăm muôn ức các vị Phạm-Thiên-Vương nói kệ khen đức Phật rồi, đều bạch Phật rằng: "Cúi mong đức Thế-Tôn chuyển pháp-luân, nhiều chổ an ổn, nhiều chổ độ thoát". Lúc ấy các vị Phạm-Thiên-Vương đồng nói kệ rằng:

Thế-Tôn chuyển pháp-luân

Đánh trống pháp cam-lồ

Độ chúng sanh khổ não

Mở bày đường Niết-bàn

Cúi mong nhận lời con

Dùng tiếng vi-diệu lớn

Thương xót mà nói bày

Pháp tu vô lượng kiếp.

          11. Lúc bấy giờ, đức Đại-Thông Trí-Thắng Như-Lai nhận lời thỉnh của các Phạm-Thiên-Vương và mười sáu vị vương tử tức thời ba phen chuyển pháp-luân mười hai hành (7) hoặc là Sa-môn, Bà-la-môn, hoặc là Trời, Ma, Phạm và các thế gian khác đều không thể chuyển được, nói: đây là khổ, đây là khổ tập, đây là khổ diệt, đây là đạo diệt khổ.

          Và rộng nói pháp mười hai nhơn duyên: Vô minh duyên hành, hành duyên thức, thức duyên danh sắc, danh sắc duyên lục nhập, lục nhập duyên xúc, xúc duyên thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sanh, sanh duyên lão, tử, ưu bi, khổ não.

          Vô minh diệt thời hành diệt, hành diệt thời thức diệt, thức diệt thời danh sắc diệt, danh sắc diệt thời lục nhập diệt, lục nhập diệt thời xúc diệt, xúc diệt thời thọ diệt, thọ diệt thời ái diệt, ái diệt thời thủ diệt, thủ diệt thời hữu diệt, hữu diệt thời sanh diệt, sanh diệt thời lão, tử, ưu bi, khổ não diệt.

          Đức Phật ở trong đại chúng Trời, Người khi nói pháp đó có sáu trăm muôn ức na-do-tha người do vì không thọ tất cả pháp mà ở các lậu tâm được giải thoát, đều đặng thiền-định sâu mầu, ba món minh, tám món thông, đủ tám giải thoát.

          Lúc nói pháp lần thứ hai, lần thứ ba, lần thứ tư, có nghìn muôn ức hằng-hà-sa na-do-tha chúng sanh cũng bởi không thọ tất cả pháp mà nơi các lậu tâm được giải thoát. Từ đây nhẫn sau chúng Thanh-văn nhiều vô lượng vô biên, không thể tính kể được. 

          12. Bấy giờ, mười sáu vị vương tử đều là đồng tử mà xuất gia làm Sa-di, các căn thông lanh, trí-huệ sáng láng, đã từng cúng dường trăm nghìn muôn ức các đức Phật, tịnh tu hạnh thanh-tịnh, cầu đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác, đều bạch cùng Phật rằng: Thưa Thế-Tôn! Các vị đại đức Thanh-văn vô lượng nghìn muôn ức đây đã thành tựu xong, đức Thế-Tôn cũng nên vì chúng con nói pháp Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác, chúng con nghe xong đều đồng tu học. Thế-Tôn! Chúng con có chí mong được tri kiến của Như-Lai, chổ nghĩ tưởng trong thâm tâm, đức Phật tự chứng biết cho.

          Lúc đó, tám muôn ức người trong chúng của Chuyển-Luân Thánh-Vương dắt đến thấy mười sáu vị vương tử xuất gia, cũng tự cầu xuất gia, vua liền thuận cho.

          Bấy giờ đức Phật nhận lời thỉnh của Sa-di, qua hai muôn kiếp sau mới ở trong hàng bốn chúng nói kinh đại thừa tên là: "Diệu-Pháp Liên-Hoa Giáo Bồ-tát Pháp Phật Sở Hộ-Niệm" đức Phật nói kinh đó xong, mười sáu vị Sa-di vì đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác, đều đồng thọ trì đọc tụng thông thuộc. Lúc nói kinh đó, mười sáu vị Sa-di Bồ-tát thảy đều tin thọ trong chúng Thanh-văn cũng có người tin hiểu. Ngoài ra nghìn muôn ức loại chúng sanh đều sanh lòng nghi lầm. Phật nói kinh đó suốt tám nghìn kiếp chưa từng thôi bỏ. Phật nói kinh đó xong liền vào tịnh thất trụ trong thiền-định tám muôn bốn nghìn kiếp. 

          13. Bấy giờ, mười sáu vị bồ-tát Sa-di biết Phật nhập thất trụ trong thiền-định vắng bặt, mỗi vị đều lên pháp tòa cũng trong tám muôn bốn nghìn kiếp vì bốn bộ chúng rộng nói phân biệt kinh Diệu-Pháp Liên-Hoa.

          Mỗi vị đều độ sáu trăm muôn ức na-do-tha hằng-hà sa chúng sanh, chỉ dạy cho được lợi mừng, khiến phát tâm Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác. 

          14. Đức Đại-Thông Trí-Thắng Phật qua tám muôn bốn nghìn kiếp sau từ tam muội dậy, qua đến pháp tòa mà ngồi an lành, khắp bảo trong hàng đại chúng: "Mười sáu vị Bồ-tát Sa-di nầy rất là ít có, các căn thông lẹ, trí-huệ sáng láng, đã từng cúng dường vô-lượng nghin muôn ức vô số đức Phật thường tu hạnh thanh tịnh, thọ trì trí của Phật để chỉ dạy chúng sanh làm cho vào trong đó. Các ông phải luôn luôn gần gũi mà cúng dường các vị ấy.

          Vì sao? Nếu hàng Thanh-văn, Duyên-giác cùng các Bồ-tát có thể tin kinh pháp của mười sáu vị Bồ-tát Sa-di đó nói mà thọ trì không mất, thời người đó sẽ đặng đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác trí huệ của Như-Lai". 

          15. Phật bảo các Tỳ-kheo! "Mười sáu vị Bồ-tát đó thường ưa nói kinh Diệu-Pháp Liên-Hoa này. Sáu trăm muôn ức na-do-tha hằng-hà sa chúng sanh của mỗi vị Bồ-tát hóa độ đó đời đời sanh ra đều cùng Bồ-tát ở chung, theo nghe pháp với Bồ-tát thảy đều tin hiểu. Nhờ nhơn duyên đó mà đặng gặp bốn muôn ức các đức Phật Thế-Tôn đến nay vẫn chẳng ngớt".

          Các Tỳ-kheo! Ta nói với các ông mười sáu vị Sa-di đệ tử của đức Phật kia nay đều chứng đặng đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác, hiện đương nói pháp trong cõi nước ở mười phương, có vô-lượng trăm nghìn muôn ức Bồ-tát, Thanh-văn để làm quyến thuộc.

          Hai vị Sa-di làm Phật ở phương Đông: Vị thứ nhất tên là A-Súc ở nước Hoan-hỷ, Vị thứ hai tên là Tu-Di-Đảnh. Hai vị làm Phật ở phương Đông-nam: Vị thứ nhất tên là Sư-Tử-Âm, vị thứ hai tên là Sư-Tử-Tướng. Hai vị làm Phật ở phương Nam: Vị thứ nhất tên là Hư-Không-Trụ, vị thứ hai tên là Thường-Diệt. Hai vị làm Phật ở phương Tây-nam: Vị thứ nhất tên là Đế-Tướng, vị thứ hai tên là Phạm-Tướng. Hai vị làm Phật ở phương Tây: Vị thứ nhất tên là A-Di-Đà, vị thứ hai tên là Độ-Nhứt-Thiết-Thê-Gian-Khổ-Não. Hai vị làm Phật ở phương Tây-bắc: Vị thứ nhất tên là Đa-Ma-La-Bạt-Chiên-Đàn-Hương-Thần-Thông, vị thứ hai tên là Tu-Di-Tướng. Hai vị làm Phật ở phương Bắc: Vị thứ nhất tên là Vân-Tự-Tại, vị thứ hai tên là Vân-Tự-Tại-Vương. Một vị làm Phật ở phương Đông-bắc hiệu Hoại-Nhứt-Thiết-Thế-Gian-Bố-Úy. Vị thứ mười sáu, chính ta là Thích-Ca-Mâu-Ni Phật ở cõi nước Ta-bà thành Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác.

          Các Tỳ-Kheo! Lúc chúng ta làm Sa-di mỗi người giáo hóa vô-lượng trăm nghìn muôn ức hằng-hà sa chúng sanh vì đạo Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác theo ta nghe pháp. Những chúng sanh đó đến nay có người trụ bực Thanh-văn, Ta thường giáo hóa pháp Vô-thượng Chánh-đẳng Chánh-giác. Những bọn người này đáng dùng pháp đó mà lần vào Phật đạo.

          Vì sao? Vì trí-huệ của Như-Lai khó tin khó hiểu, vô lượng hằng-hà sa chúng sanh được hóa độ trong thuở đó chính là bọn ông, các Tỳ-kheo, và sau khi ta diệt độ các đệ tử Thanh-văn trong đời vị lai. Sau khi ta diệt độ, lại có đệ tử không nghe kinh nầy, không biết không hay hạnh của Bồ-tát, tự ở nơi công đức của mình được tưởng cho là diệt độ sẽ nhập Niết-bàn.

          Ta ở nơi nước khác làm Phật lại có tên khác. Người đó dầu sanh lòng tưởng là diệt độ nhập Niết-bàn, nhưng ở nơi cõi kia cầu trí-huệ của Phật, được nghe kinh này, chỉ do Phật thừa mà được diệt độ lại không có thừa nào khác, trừ các đức Như-Lai phương tiện nói pháp.

          Các Tỳ-kheo! Nếu đức Như-Lai tự biết giờ Niết-bàn sắp đến, chúng lại thanh tịnh lòng tin hiểu bền chắc, rõ thấu pháp không, sâu vào thiền-định, bèn nhóm các Bồ-tát và chúng Thanh-văn mà vì nói kinh này. Trong đời không có hai thừa mà đặng diệt độ, chỉ có một Phật thừa đặng diệt độ thôi.

          Các Tỳ-kheo nên rõ! Đức Như-Lai phương tiện sâu vào tánh chúng sanh, biết chí nó ưa pháp nhỏ, rất ham nơi năm món dục, vì hạng người này mà nói Niết-bàn, người đó nếu nghe thời liền tin nhận. 

          16. Thí như đường hiểm nhiều nạn dữ, dài năm trăm do tuần, chốn ghê sợ hoang vắng không người. Nếu chúng đông muốn đi qua con đường nầy đến chổ trân bửu, có một vị đạo sư thông minh sáng suốt khéo biết rõ tướng thông bít của con đường hiểm, dắt chúng nhơn muốn vượt qua nạn đó. Chúng nhơn được dắt đi giữa đường lười mõi bạch đạo sư rằng: "Chúng con mệt nhọc lại thêm sợ sệt chẳng có thể đi nữa, đường trước còn xa nay muốn lui về".

          Vị đạo sư nhiều sức phương tiện mà tự nghĩ rằng: Bọn này đáng thương, làm sao cam bỏ trân bửu lớn mà muốn lui về. Nghĩ thế rồi dùng sức phương tiện ở giữa đường hiểm quá ba trăm do-tuần, hóa làm một cái thành mà bảo chúng nhơn rằng: "Các ngươi chớ sợ, đừng lui về, nay thành lớn này có thể dừng ở trong đó tùy ý muốn làm gì thì làm, nếu vào thành này sẽ rất được an ổn, nếu có thể lại thẳng đến chổ châu báu đi cũng đặng".

          Bấy giờ, chúng mỏi mệt rất vui mừng khen chưa từng có, chúng ta hôm nay khỏi được đường dữ rất được an ổn. Đó rồi chúng nhơn thẳng vào hóa thành sanh lòng tưởng cho rằng đã được độ rất an ổn.

          Lúc ấy đạo sư biết chúng nhơn đó đã được nghỉ ngơi không còn mõi mệt, liền diệt hóa thành bảo chúng nhơn rằng: "Các ngươi nên đi tới, chổ châu báu ở gần đây thành lớn trước đó là của ta biến hóa ra để nghỉ ngơi thôi".

          Các Ty-kheo! Đức Như-Lai cũng lại như thế, nay vì các ông mà làm vị Đại Đạo-sư, biết các đường dữ sanh tử phiền não hiểm nạn dài xa nên bỏ nên vượt qua. Nếu như chúng sanh chỉ nghe một Phật thừa thời chẳng muốn thấy Phật chẳng muốn gần gũi, mà nghĩ thế này: "Đạo Phật dài xa lâu ngày chịu cần khổ mới có thể đặng thành". Phật biết tâm chúng đó khiếp nhược hạ liệt, dùng sức phương tiện mà ở giữa đường vì để ngơi nghỉ nên nói hai món Niết-bàn (8).

          Nếu chúng sanh trụ nơi hai bực, đức Như-Lai bấy giờ liền bèn vì nói: "Chổ tu của các ông chưa xong, bực của các ông ở gần với huệ của Phật. Phải quang sát suy lường Niết-bàn đã đặng đó chẳng phải chân thật vậy. Chỉ là sức phương tiện của Như-Lai, ở nơi một Phật thừa phân biệt nói thành ba. Như vị đạo sư kia vì cho mọi người ngơi nghỉ mà hóa làm thành lớn, đã biết nghỉ xong mà bảo đó rằng: "Chổ châu báu ở gần, thành này không phải thiệt, của ta biến hóa làm ra đó thôi".

          Lúc đó đức Thế-Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

                     17. Đại-Thông Trí-Thắng Phật

Mười kiếp ngồi đạo tràng

Phật pháp chẳng hiện tiền

Chẳng đặng thành Phật đạo

Các Trời, Thần, Long vương,

Chúng A-tu-la thảy

Thường rưới các hoa trời

Để cúng dường Phật đó

Chư Thiên đánh trống trời

Và trổi các kỹ nhạc

Gió thơm thổi hoa héo

Lại mưa bông tốt mới

Quá mười tiểu kiếp rồi

Mới đặng thành Phật đạo

Các Trời cùng Người đời

Lòng đều sanh hớn hở

Mười sáu người con Phật

Đều cùng quyến thuộc mình

Nghìn muôn ức vây quanh

Chung đi đến chổ Phật

Đầu mặt lạy chân Phật

Thỉnh Phật chuyển pháp-luân:

"Đấng Thánh sư mưa pháp

Lợi con và tất cả

Thế-Tôn rất khó gặp

Lâu xa một lần hiện

Vì giác ngộ quần sanh

Mà chấn động tất cả".

Các thế giới phương Đông

Năm trăm muôn ức cõi

Phạm cung điện sáng chói

Từ xưa chưa từng có

Phạm-Vương thấy tướng này

Liền đến chổ Phật ở

Rải hoa để cúng dường

Và dưng cung điện lên

Thỉnh Phật chuyển pháp-luân

Nói kệ ngợi khen Phật

Phật biết chưa đến giờ

Nhận thỉnh yên lặng ngồi

Ba phương cùng bốn phía

Trên, dưới cũng như thế

Rưới hoa dưng cung điện

Thỉnh Phật chuyển pháp-luân

"Thế-Tôn rất khó gặp

Nguyện vì bổn từ-bi

Rộng mở cửa cam-lộ

Chuyển pháp-luân vô thượng". 

18. Thế-Tôn huệ vô thượng

Nhân chúng nhơn kia thỉnh

Vì nói các món pháp

Bốn đế mười hai duyên

Vô minh đến lão tử

Đều từ sanh duyên hữu

Những quá hoạn như thế

Các ông phải nên biết.

Tuyên nói pháp đó rồi

Sáu trăm muôn ức cai (9)

Đặng hết các ngằn khổ

Đều thành A-la-hán.

Thời nói pháp thứ hai

Nghìn muôn hằng sa chúng

Ở các pháp chẳng thọ

Cũng đặng A-la-hán.

Từ sau đây đặng đạo

Số đông đến vô-lượng

Muôn ức kiếp tính kể

Không thể đặng ngằn mé. 

19. Bấy giờ mười sáu vị

Xuất gia làm Sa-di

Đều đồng thỉnh Phật kia

Diễn nói pháp đại thừa:

"Chúng con cùng quyến thuộc

Đều sẽ thành Phật đạo

Nguyện đặng như Thế-Tôn

Huệ nhãn sạch thứ nhứt".

Phật biết lòng đồng tử

Chổ làm của đời trước

Dùng vô lượng nhơn duyên

Cùng các món thí-dụ

Nói sáu ba-la-mật

Và các việc thần thông,

Phân biệt pháp chơn thiệt

Đạo của Bồ-tát làm

Nói kinh Pháp-Hoa nầy

Kệ nhiều như hằng sa.

Phật kia nói kinh rồi

Vào tịnh thất nhập định

Tám muôn bốn ngàn kiếp

Một lòng ngồi một chỗ.

Các vị Sa-di đó

Biết Phật chưa xuất thiền

Vì vô lượng chúng nói

Huệ vô thượng của Phật

Mỗi vị ngồi pháp tòa

Nói kinh đại thừa này

Sau khi Phật yên lặng

Tuyên bày giúp giáo hóa.

Mỗi vị Sa-di thảy

Số chúng sanh mình độ

Có sáu trăm muôn ức

Hằng-hà sa các chúng.

Sau khi Phật diệt độ

Các người nghe pháp đó

Ở các nơi cõi Phật

Thường cùng thầy sanh chung.

Mười sáu Sa-di đó

Đầy đủ tu Phật đạo

Nay hiện ở mười phương

Đều đặng thành Chánh-giác

Người nghe pháp thuở đó

Đều ở chổ các Phật

Có người trụ Thanh-văn

Lần dạy cho Phật đạo.

Ta ở số mười sáu

Từng vì các ngươi nói

Cho nên dùng phương tiện

Dẫn dắt đến huệ Phật

Do bổn nhơn duyên đó

Nay nói kinh Pháp-Hoa

Khiến người vào Phật dạo

Dè dặt chớ kinh sợ. 

20. Thí như đường hiểm dữ

Xa vắng nhiều thú độc

Và lại không cỏ nước

Chốn mọi người ghê sợ

Vô số nghìn muôn chúng

Muốn qua đường hiểm này

Đường đó rất xa vời

Trải năm trăm do-tuần.

Bấy giờ một đạo sư

Nhớ dai có trí huệ

Sáng suốt lòng quyết định

Đường hiểm cứu các nạn

Mọi người đều mệt mỏi

Mà bạch đạo sư rằng:

"Chúng con nay mỏi mệt

Nơi đây muốn trở về".

Đạo sư nghĩ thế này

Bọn này rất đáng thương

Làm sao muốn lui về

Cam mất trân bửu lớn?

Liền lại nghĩ phương tiện

Nên bày sức thần thông

Hóa làm thành quách lớn

Các nhà cửa trang nghiêm

Bốn bề có vườn rừng

Sông ngòi và ao tắm

Cửa lớn lầu gác cao

Trai, gái đều đông vầy.

Hóa ra thành đó rồi

An ủi chúng: "Chớ sợ

Các ngươi vào thành này

Đều được vừa chổ muốn"

Mọi người đã vào thành

Lòng đều rất vui mừng

Đều sanh tưởng an ổn

Tự nói đã được độ.

Đạo sư biết nghỉ xong

Nhóm chúng mà bảo rằng:

"Các ngươi nên đi nữa

Đây là hóa thành thôi

Thấy các ngươi mỏi mệt

Giữa đường muốn lui về

Nên dùng sức phương tiện

Ta hóa làm thành nầy

Các ngươi gắng tinh tấn

Nên đồng đến chỗ báu". 

21. Ta cũng lại như vậy

Đạo sư của tất cả

Thấy những người cầu đạo

Giữa đường mà lười bỏ

Không thể vượt đường dữ

Sanh tử đầy phiền não

Nên dùng sức phương tiện

Vì nghỉ, nói Niết-bàn.

Rằng các ngươi khổ diệt

Chổ làm đều đã xong

Đã biết đến Niết-bàn

Đều chứng A-la-hán

Giờ mới nhóm đại chúng

Vì nói pháp chân thật

Sức phương tiện các Phật

Phân biệt nói ba thừa

Chỉ có một Phật thừa

Vì nghỉ nên nói hai (10)

Vì các ngươi nói thiệt

Các ngươi chưa phải diệt,

Vì nhứt-thiết-trí Phật

Nên phát tinh tấn mạnh

Mười lực các Phật pháp

Đủ băm hai tướng tốt

Mới là chơn thiệt diệt,

Các Phật là đạo sư

Vì nghỉ nói Niết-bàn

Đã biết ngơi nghỉ rồi

Dẫn vào nơi huệ Phật.

KINH DIỆU-PHÁP LIÊN-HOA

_____________

QUYỂN THỨ BA

          Một tiếng kín bày, thần thông giáo hóa thầm gia hộ, khắp rưới mưa pháp nhuần các mầm, quả báo nhà rộng lớn, chốn châu báu không xa, quyền biến hóa đồng hoa đốm hư không.

          Nam mô Pháp-Hoa Hội Thượng Phật Bồ-tát. (3 lần)

          Ba căn khắp nhuần, đệ tử nhờ ơn, thành biến hóa dối bày chớ cho là chơn, lại xem nhơn duyên đức Trí-Thắng, mười sáu vị Vương-Tôn tám phương chứng thân vàng.

          Nam mô Đại-Thông Trí-Thắng Phật. (3 lần)

___________________

Thích nghĩa:

(1) HÓA THÀNH: Thành trì do thần thông biến hóa ra, để dụ, quyền giáo của Phật.

(2) DO-TUẦN: Có ba hạng do-tuần: a)- 40 dậm Tàu, b)- 60 dậm, c)- 80 dậm.

(3) QUY MẠNG: Đem thân mạng về nương, là nghĩa của chữ "nam-mô" trong tiếng Phạn.

(4) PHẠM THIÊN: Gồm cõi Dục, cõi Săc.

          - Cõi Dục có 6 cõi Trời:

                    a)- Trời Tứ Thiên Vương.

                    b)- Trời Đao-Lợi (Vua là Đế-Thích hay Thích-Đề-Hoàn-Nhơn).

                    c)- Trời Dạ-Ma.

                    d)- Trời Đâu-Suất.

                    e)- Trời Hóa-Lạc.

                    f)- Trời Tha-Hóa-Tự-Tại.

          - Cõi Sắc có tứ Thiền: Sơ Thiền, Nhị Thiền, Tam Thiền, Tứ Thiền, gồm 18 cõi Trời. Trong Sơ Thiền có ba cõi Trời:

                    a)- Trời Phạm-Chúng.

                    b)- Trời Phạm-Phụ.

                    c)- Trời Phạm-Vương. Phạm-Thiên-Vương là vua Trời Sơ Thiền

                         Đại Phạm-Thiên-Vương là vua Trời Tứ Thiền.

(5) CUNG ĐIỆN: Có phước lành lớn nên cảm báo có cung điện tùy thân, nhỏ lớn như ý.

(6) LẮNG YÊN: Theo nghi biểu của Phật, ai thưa thỉnh việc chi nếu nín thinh là đã chịu.

(7) MƯỜI HAI HÀNH: Ba lần tứ đế thành 12:

          - Nói: 1.- Đây là Khổ, đây là Tập, Đây là Diệt, đây là Đạo.

                   2.- Khổ nên biết, Tập nên dứt, Diệt nên chứng, Đạo nên tu.

                   3.- Khổ biết rồi, Tập dứt rồi, Diệt chứng rồi, Đạo tu rồi.

(8) HAI MÓN NIẾT-BÀN: 1.- Thanh-văn Niết-bàn. 2.- Duyên-giác Niết-bàn.

(9) CAI: Một trăm triệu (100.000.000) gọi là cai.

(10) NÓI HAI: Thanh-văn thừa, Duyên-giác thừa.

-*- Các danh-từ: vô-lượng, vô-biên, a-tăng-kỳ, vô-số, na-do-tha, hằng-hà-sa, bất-khả-tư-nghị, bất-khả xưng, bất-khả thuyết v.v... đều là những số lớn trên muôn ức.